blog

Преку образовната програма на Викимедија МКД  учениците и наставниците се запознаваат со Википедија како алатка за учење, истражување и создавање слободно знаење. Преку организирање на вики-клубови, обуки и натпревари, програмата има за цел да ги поттикне младите да развиваат дигитални вештини, како и да придонесуваат кон збогатување на содржините на Википедија на македонски јазик.

Во рамките на оваа образовна програма на 24 октомври 2025 година се одржа тематска вики-работилница насловена „Реки и езера во  Словенија“. Настанот се одржа во просториите на Викимедија МКД во Младинскиот културен центар (МКЦ) – Скопје, во организација на Викимедија МКД и Словенечкиот центар – Скопје, а во соработка со вики клубот при СЕПУГС „Васил Антевски – Дрен“ – Скопје.

На почетокот на настанот, свои обраќања имаа Сашо Стојковски од Словенечкиот центар – Скопје, Снежана Штрковска, извршна директорка на Викимедија МКД, и директорот на училиштето Александар Канурков. Во своите говори тие истакнаа дека меѓусебната соработка помеѓу образовните институции и организациите претставува значаен чекор кон поттикнување на младите да учат и да придонесуваат кон заедничкото добро.

Работилницата беше дел од континуираните активности за поттикнување на младите да придонесуваат кон слободното знаење преку Википедија. Учесниците работеа на статии посветени на реките и езерата во Република Словенија — тема што е природно поврзана со тековниот уредувачки натпревар за средношколци на тема „Реки и езера“, кој има за цел да ја збогати содржината на Википедија на македонски јазик со текстови поврзани со природните води во земјата и пошироко. Работата се одвиваше во пријатна и продуктивна атмосфера. Вкупно учествуваа 8 ученици и беа напишани 34 статии.

Настанот претставува уште еден успешен пример на соработка меѓу образовните институции и Викимедија МКД, чија цел е младите луѓе да се охрабрат да придонесуваат кон слободното знаење, да развиваат критичко размислување и да се запознаат со важноста на отворените и достапни информации за сите.

Со оваа работилница, Викимедија МКД и Словенечкиот центар – Скопје ја продолжуваат својата мисија за промоција на културната и природната разноликост преку дигитални алатки и едукативни активности, кои ја поврзуваат заедницата на младите уредници со теми од регионално и меѓународно значење.

Фотографскиот материјал од настанот може да го погледнете на следнава врска.

Од 17 до 19 октомври 2025 година, во хотел „Романтик“ во Велес, се одржа собир на википедијанци од Македонија, познат како Вики тим билдинг – тридневен настан организиран од здружението Викимедија МКД, со цел да се зајакне заедништвото меѓу активните уредници на Википедија на македонски јазик и да се отворат дискусии за понатамошен развој и унапредување на проектите на Викимедија

Настанот собра активни членови на вики-заедницата од различни делови на Македонија – од искусни уредници со долгогодишно искуство, до понови членови кои допрва го откриваат светот на уредување и слободно споделување на знаење. Програмата беше внимателно осмислена за да одговори на потребите на сите присутни, нудејќи комбинација од едукација, разговори, работа во групи и слободно време за дружење и неформални средби.

Во рамките на официјалната програма се одржаа неколку значајни презентации, кои ја отворија вратата кон нови перспективи и поттикнаа конструктивни разговори.

Снежана Штрковска, извршен директор на Викимедија МКД, ги презентираше алатките кои го олеснуваат процесот на уредување и објавување содржини на Википедија. Нејзиното излагање се фокусираше на тоа како новите технологии можат да ја подобрат ефикасноста на уредувањето, како и на практични совети и ресурси кои им се достапни на уредниците. Таа, исто така, ги сподели и најновите информации од светот на Викимедија, со акцент на новите иницијативи и можности за ангажирање.

Николче Стојановски, претседател на Викимедија МКД, говореше за проектот Викиизвор – еден од сестринските проекти на Википедија кој се фокусира на дигитализација и зачувување на јавни документи, книги и архивски материјали. Во своето излагање, тој го истакна значењето на овој проект за културното и научното наследство, и ги повика присутните да се вклучат во неговиот понатамошен развој, особено во контекст на македонската верзија.

Кирил Симеоновски, член на Извршниот одбор на Викимедија МКД и Тони Ристовски, одржаа заедничко предавање за Википодатоци каде детално го објаснија значењето на структурирани податоци, нивната улога во проектите на Викимедија и можностите за нивна интеграција со Википедија на македонски јазик, при што се разви интересна дискусија за автоматизација, поврзување на податоци и важноста од точноста и проверливоста на информациите.

Покрај формалната програма, учесниците имаа можност за дружење и размена на идеи во пријателска и опуштена атмосфера која дополнително ја зајакна поврзаноста во заедницата и создаде простор за нови иницијативи и соработки.

Вики тим билдингот претставува важен чекор во градењето на силна, поврзана и мотивирана заедница на Википедија на македонски јазик. Преку вакви настани не само што се зајакнуваат постојните релации и се создаваат нови пријателства, туку се отвораат и конкретни можности за поголема соработка, нови проекти и подолгорочни иницијативи. Ова е потврда дека заедницата расте, се развива и е подготвена да одговори на предизвиците на современото дигитално време.

Со постојана едукација, споделување знаење и заедничко делување, македонската вики-заедница продолжува да гради платформа што ја збогатува слободната енциклопедија со квалитетни, проверени и достапни информации на македонски јазик. Вики тим билдингот е само почеток – пред нас стојат уште многу идеи, активности и проекти кои ќе ја унапредат улогата на Википедија како отворен извор на знаење за сите.

Фотографскиот материјал од настанот може да го погледнете на следнава врска.

На 16 октомври 2025 година, Викимедија МКД учествуваше на едукативно-забавен настан што се одржа во дворот на Природно-математичкиот факултет при Универзитетот „Св. Кирил и Методиј“ во Скопје. Настанот, организиран од Факултетско студентското собрание на ПМФ, имаше за цел да ги поттикне студентите на активно учество во академскиот и општествениот живот преку запознавање со организации кои нудат можности за неформално образование, волонтирање и личен развој.

Викимедија МКД беше една од организациите кои се претставија пред студентите, заедно со Red Bull Македонија, ИАЕСТЕ Македонија и Црвениот крст – ОО Гази Баба. На штандот на Викимедија МКД, присутните студенти имаа можност да дознаат повеќе за мисијата и активностите на организацијата, за нејзините тековни програми и проекти, како и за начинот на кој можат да станат дел од вики-заедницата.

Претставниците на организацијата ги информираа студентите за образовната програма на Викимедија МКД, како и ГЛАМ програмата и уредувачките маратони, преку кои се поттикнува создавањето и споделувањето на слободно знаење. Особено внимание беше посветено на можностите за соработка со факултетите и студентите кои сакаат да придонесат во збогатувањето на содржините на Википедија на македонски јазик.

Атмосферата на настанот беше одлична – пријатна, динамична и исполнета со позитивна енергија, разговори и дружење. Студентите со голем интерес поставуваа прашања и се вклучуваа во дискусии околу значењето на слободниот пристап до информации и користа од уредувањето на Википедија како едукативна алатка.

Со своето присуство, Викимедија МКД уште еднаш ја потврди својата посветеност кон промовирање на слободното знаење и градење мостови меѓу академската заедница и вики-заедницата. Настанот претставуваше одлична можност за воспоставување нови контакти, потенцијални партнерства и инспирирање на младите да придонесат во создавање на поквалитетни и подостапни информации за сите.

Викимедија МКД, на 9 октомври 2025 година одржа едукативна обука за уредување на Википедија со ученици од СУГС Гимназија „Јосип Броз Тито“ – Скопје. Обуката се одржа во просториите на Викимедија МКД во МКЦ со ученици од меѓународната паралелка при гимназијата, при што вкупно осум ученици се запознаа со основите на уредување содржини на Википедија на македонски јазик.

Учениците пишуваа статии за тековниот уредувачки натпревар за средношколци на тема „Реки и езера“, кој има за цел да ги поттикне младите да истражуваат, пишуваат и придонесуваат кон збогатување на слободното знаење поврзано со природното богатство на Македонија и пошироко. Учениците кои учествуваа на обуката започнаа со пишување статии поврзани со реките и езерата, следејќи ги правилата и насоките на Википедија за користење проверливи извори, енциклопедиски стил на пишување и лиценцирање на содржината.

Обуката опфати повеќе сегменти: запознавање со мисијата на Википедија и движењето на Викимедија, технички аспекти на уредување на статии, користење на наводи и медиумски материјали, како и етички аспекти при уредувањето. Учениците покажаа голем интерес, ангажираност и љубопитност, и активно учествуваа со свои прашања и идеи.

Целта на овој натпревар, а и на самата обука, е не само да се создаде нова квалитетна содржина на Википедија, туку и да се охрабрат младите да станат активни создавачи на знаење, а не само негови потрошувачи. Уредувањето на Википедија е одлична можност за развивање на дигитални и истражувачки вештини, критичко размислување, како и зајакнување на свеста за важноста на слободниот пристап до информации.

Вкупно беа напишани 7 статии. Викимедија МКД ќе продолжи со вакви активности и во иднина, со цел поголемо вклучување на ученици и наставници во образовните проекти на Викимедија, и со тоа придонесување кон слободно и достапно знаење за сите.

На 7 октомври, во просториите на Природно-математичкиот факултет при Универзитетот „Св. Кирил и Методиј“ во Скопје беше потпишан меморандум за соработка помеѓу Викимедија МКД и оваа високообразовна установа. Овој чин претставува значаен чекор кон воспоставување на долгорочно партнерство посветено на развојот на образованието, научното истражување и унапредувањето на слободниот пристап до знаење.

Со потпишувањето на меморандумот, двете институции ја истакнаа својата заложба за заедничко делување во насока на интегрирање на дигиталните алатки и ресурси во академската средина, со цел создавање на поквалитетни, достапни и проверени образовни содржини. Соработката се темели врз заедничката визија за општество во кое знаењето е слободно, отворено и достапно за сите, и каде што академската заедница активно учествува во неговото создавање и ширење.

Викимедија МКД, како организација која активно работи на промовирање и развивање на слободни знаења преку проектите на Викимедија, и Природно-математичкиот факултет, како една од водечките академски институции во земјата, преку потпишувањето на меморандумот ја изразија својата подготвеност за меѓусебна поддршка и заедничко делување во областите каде што образованието и дигиталното знаење се среќаваат.

На свеченото потпишување присуствуваа претставници од двете институции. Од страна на Викимедија МКД беа присутни Снежана Штрковска – извршен директор на организацијата, Орце Нинески – координатор за соработка со културни институции, и Боса Филиповиќ – менаџер за образовна програма. Од Природно-математичкиот факултет присуствуваше деканот проф. д-р Д-р Даворин Трпески, кој ја истакна важноста на ваквите партнерства како можност за зближување на академската заедница со глобалното движење за слободно знаење и за поттикнување на научната и истражувачката работа во насока на отвореност и достапност.

Со потпишувањето на меморандумот се воспоставува рамка за разгледување на различни можности за идни активности и заеднички проекти. Во наредниот период, двете институции ќе работат на идентификување на области каде што може да се спојат академското искуство и практичните можности што ги нуди Викимедија, со цел да се поттикне развој на дигитални и истражувачки вештини, како и создавање на квалитетни и проверени образовни содржини достапни за сите.

Овој меморандум претставува почеток на соработка која има потенцијал да донесе долгорочни придобивки за академската заедница, студентите и општеството во целина. Викимедија МКД и Природно-математичкиот факултет ја делат истата визија – создавање на општество засновано на отворено, достапно и квалитетно знаење, каде што секој има можност да учи, да споделува и да придонесува кон слободниот проток на информации.

Дали си љубител на природата и сакаш да пишуваш? Дали сакаш твоето знаење да остане достапно за сите, засекогаш? Оваа есен, имаш шанса да станеш дел од заедницата што ја гради најголемата енциклопедија на светот – Википедија. Придружи ни се на уредувачкиот натпревар на тема „Реки и езера“, наменет исклучиво за средношколци, и освои вредни награди додека учиш, истражуваш и споделуваш знаење.

Уредувачки натпревар на тема „Реки и езера“ има за цел да помогне во подобрување на постоечките и создавање на нови статии на тема „Реки и езера“. Право на учество на натпреварот ќе имаат исклучиво ученици средношколци, на возраст од 15 до 18 години. Сите останати немаат право на учество на натпреварот!

Натпреварот започнува на 6 октомври 2025 година и завршува на 26 октомври 2025 година.  

Учесниците во рамките на натпреварот треба да уредуваат статии, кои недостигаат на Википедија на македонски јазик и да подобруваат веќе постоечки. Сите статии треба да бидат напишани во склад со начелата и правилата на Википедија, па така сите статии треба да бидат напишани на енциклопедиски стил и да имаат извори. При уредување на натпреварот или по завршувањето на истиот, сите учесници треба да се запишат со кои статии учествувале.

Напомена: На крајот од секоја седмица ќе биде прогласена најдобрата статија создадена во тој временски период, а не најголем број на создадени статии. Сепак можете да учествувате со повеќе добри статии, со што ќе си ја зголемите можноста да добиете една од наградите.

Статиите ќе ги прегледува жири, кое ќе биде составено од тројца википедијанци. Жирито ќе ја донесе конечната одлука за победниците.

Наградите за овој натпревар се предвидени да бидат вредносни купони за книги/материјали, техничка стока или спортска опрема по избор на добитникот. На натпреварот ќе се доделат три награди за најдобрите статии по седмица, како и три награди за најдобрите уредници по завршување на трите недели. Еден учесник има можност да добие повеќе награди, на пример награда за најдобра статија по седмица, како и награда за најдобар вкупен придонес. Наградените ќе бидат прогласени по оценувањето на статиите од страна на жири-комисијата. Наградите се следниве:

На крајот од трите седмици:

• Прва награда: вредносен купон во вредност од 6000 денари.
• Втора награда: вредносен купон во вредност од 4000 денари.
• Трета награда: вредносен купон во вредност од 2000 денари.

Приклучи се и направи разлика

Ова не е само натпревар – ова е можност да оставиш свој траен печат во дигиталниот свет на знаењето. Учествувај, научи нешто ново, запознај се со начелата на Википедија и најважно – помогни на заедницата да стане побогата со квалитетни информации.

Твоето знаење заслужува да биде споделено. Учи, уредувај, освој.

Од 26 до 28 септември 2025 година, во Солун, Грција се одржа „CИЕ Викимедија конференцијата“ – најголемиот регионален собир на википедијанци од Централна и Источна Европа. Настанот се одржува еднаш годишно и има за цел да создаде простор за соработка, размена на искуства и развој на нови идеи што ќе го унапредат движењето на Викимедија на регионално и глобално ниво.

Оваа година, конференцијата собра претставници од повеќе од дваесет земји, меѓу кои беа присутни и претставници на Викимедија МКД. Нашата организација беше претставена од Снежана Штрковска, извршен директор, Боса Филиповиќ, менаџер за образовна програма, Јован Тастевски, менаџер за заедница, како и од Нино Богдановски и Кирил Симеоновски, членови на Извршниот одбор на Викимедија МКД. Претставник од Македонија беше и Тони Ристовски кој е вработен во СИЕ Хабот на Централна и Источна Европа на Викимедија.

Програмата на конференцијата беше исполнета со предавања, работилници и панел-дискусии посветени на најразлични теми – од образованието и културното наследство, па сè до соработки со институции и технолошки новини во движењето. Во рамки на официјалната програма, македонската делегација имаше значајно и забележително присуство преку учество во неколку различни сесии каде беа презентирани клучни проекти и иницијативи што ги спроведува Викимедија МКД. Претставниците говореа за успешни примери од практиката во Македонија, како што се активностите поврзани со образованието, теренските истражувања, соработките со локални институции и градењето на заедницата.

Во своите обраќања, тие детално ги споделија искуствата стекнати преку години посветена работа, опишувајќи како проектите на Викимедија МКД придонесуваат за збогатување на слободното знаење, поттикнување на младите за активно учество во Википедија, како и за зачувување на културното и природното наследство преку дигитална документација. Македонските активности беа прикажани како успешен модел кој може да се адаптира и примени и во други земји од регионот, а интересот што го предизвикаа презентациите резултираше со конкретни предлози за идна соработка и вмрежување.

Покрај официјалните сесии, нашата делегација активно учествуваше и во неформалните дискусии, каде се разменуваа идеи за идни иницијативи, соработки и зајакнување на мрежата на википедијанци од регионот. Атмосферата беше исполнета со ентузијазам, колегијалност и чувство на заедништво, а македонските учесници се вклучија во повеќе работни групи каде беа отворени важни прашања поврзани со иднината на движењето.

Присуството на Викимедија МКД на овој значаен настан уште еднаш го потврди нашето активно место во меѓународната википедијанска заедница. Со своите излагања, проектни искуства и идеи, нашите претставници дадоа видлив придонес во дискусиите и ја зацврстија улогата на организацијата како важен партнер во регионот на Централна и Источна Европа. Ова учество претставуваше одлична можност за градење нови пријателства, воспоставување на соработки и инспирирање на идни проекти што ќе придонесат за унапредување на мисијата на Википедија – создавање и ширење на слободното знаење достапно за сите.

Викимедија МКД и оваа година беше дел од Саемот на организации што се одржа на 30 септември 2025 година во просториите на Меѓународното училиште „Нова“. Настанот, кој традиционално се организира во рамки на програмата „CAS“ (Креативност, Активност, Сервис), има за цел да им понуди на учениците можност да се запознаат со различни општествено-одговорни иницијативи и да се вклучат во активности кои придонесуваат за пошироката заедница.

Претставниците на Викимедија МКД, Боса Филиповиќ, менаџер за образовна програма и Јован Тасевски, менаџер за заедница пред учениците ја презентираа мисијата и целите на организацијата, со особен акцент на тоа како младите можат да придонесат во развојот на Википедија на македонски јазик и во ширењето на слободното знаење. Штандот на организацијата привлече значителен интерес – голем број ученици прашуваа за можностите за волонтирање, начинот на кој се уредуваат статии и проектите во кои можат активно да се вклучат.

Преку разговори со младите учесници, тимот на Викимедија МКД доби нови идеи и предлози за идни активности што би можеле да се спроведат во соработка со училиштата и младинските клубови. Овој дијалог е особено важен, бидејќи токму учениците се тие што носат свежи перспективи и креативни пристапи во создавањето и споделувањето на знаење.

Со своето учество на овој настан, Викимедија МКД уште еднаш ја потврди својата заложба за вклучување на нови генерации во движењето за слободно знаење. Веруваме дека преку нивната енергија, љубопитност и посветеност ќе продолжиме заеднички да ја градиме Википедија и да го шириме опфатот на слободната енциклопедија, достапна за сите.

Ве известуваме дека Фондацијата Викимедија ќе го префрли интернет сообраќајот меѓу своите сервери. Оваа промена е неопходна за да се осигураме дека Википедија и другите Викимедија проекти ќе останат достапни дури и во случај на технички проблем или катастрофа.

Сите проекти ќе бидат префрлени на 24 септември 2025 година, со почеток во 17:00 часот по македонско време.

Важно: Краток прекин на можноста за уредување

Поради ограничувања во платформата MediaWiki, уредувањето ќе биде оневозможено за краток временски период додека трае префрлањето. Ќе можете да ги читате сите проекти, но нема да можете да уредувате до еден час на среда, 24 септември 2025.

Доколку се обидете да зачувате страница во тој период, ќе видите порака за грешка. Препорачуваме да зачувате копија од вашите уредувања пред да се обидете повторно, откако ќе заврши прекинот.

Како ќе изгледа тоа?

• Банер ќе биде прикажан на сите вики проекти 30 минути пред почетокот на операцијата, и ќе остане видлив сè додека не заврши префрлањето.

• Може да придонесете со превод или лекторирање на текстот на банерот.

• Техничките задачи (background jobs) ќе се извршуваат побавно и некои може да бидат прекинати. На пример, црвените врски може да не се ажурираат веднаш.

• Некои скрипти кои траат подолго ќе мора да бидат запрени.

• GitLab ќе биде недостапен приближно 90 минути.

• Кодот ќе продолжи да се применува како и секоја недела, иако во одредени случаи може да има привремено „замрзнување“ на промените.

Можни измени

Оваа операција може да биде одложена доколку е потребно. Распоредот и евентуалните промени можете да ги следите на: wikitech.wikimedia.org

Фондацијата Викимедија се извинува за непријатностите и работи на тоа ваквите прекини да бидат што поретки во иднина.